Pytania i porady na temat egzemy

Jakie są charakterystyczne objawy egzemy?

Egzema o podłożu alergicznym przyjmuje, zwłaszcza u dzieci, dość gwałtowny przebieg. Mowa wówczas o atopowym zapaleniu skóry, chorobie charakteryzującej się suchością skóry, uporczywym świądem oraz wysypką. Zmiany skórne mają charakter grudek i nadżerek, są zaczerwienione, bolesne i mogą się łuszczyć. Charakterystycznym objawem AZS jest uporczywy świąd skóry, nasilający się w godzinach wieczornych i nocnych. Przyczyną występowania tych zmian jest kontakt z czynnikiem drażniącym, czyli alergenem. Przebieg schorzenia zaostrzają także stres, detergenty, suche powietrze czy wełniana odzież.

Jakie są rodzaje egzemy?

Wyprysk alergiczny, zwany też atopowym zapaleniem skóry, charakteryzuje się występowaniem na skórze grudkowatych wyprysków, które są zaczerwienione i swędzą. Choroba ma podłoże genetyczne, ale zaostrzają ją alergeny znajdujące się w powietrzu, pokarmach, a także suche powietrze, stres czy wełniana odzież. Wyprysk kontaktowy alergiczny wywołany jest przez zetknięcie skóry z metalami, takimi jak nikiel i kobalt (zawarte są np. w sprzączkach od pasków, sztucznej biżuterii, guzikach) lub chrom (znaleźć go można w zapałkach, barwnikach, farbach). Wyprysk łojotokowy, zwany łojotokowym zapaleniem skóry, może mieć przyczynę dziedziczną lub stresopochodną, często także chorobę wywołują lub zaostrzają drożdżaki bytujące na skórze człowieka. Wyprysk niealergiczny powodowany jest kontaktem z drażniącą substancją, która uszkadza skórę i prowadzi do jej stanu zapalnego.

Mam podejrzenie egzemy, czy powinienem wykonać test alergiczny?

Podstawową metodą diagnostyki egzemy są punktowe testy skórne, za pomocą których sprawdza się, czy pacjent jest uczulony na jakąś grupę alergenów. Badanie polega na umieszczeniu kropli roztworu z alergenem na skórze przedramienia, a następnie nakłuciu skóry w obrębie owej kropli. Podczas jednego testu można zbadać reakcję na kilkanaście różnych alergenów. Aby otrzymać prawidłowe wyniki, wykonuje się jeszcze nakłucia wokół kropili soli fizjologicznej i histaminy. Miejsce z solą nie powinno dać żadnych objawów, a miejsce z histaminą powinno zacząć swędzieć. Uczulający pacjenta alergen wywoła powstanie bąbla i rumienia w miejscu próby. Porównując z reakcją skórną na histaminę i sól fizjologiczną, można stwierdzić, czy przypadkiem rumienia nie wywołuje samo nakłucie. Badanie obejmuje pyłki roślin, białka zwierząt i produkty spożywcze.

Czy egzema jest chorobą psychosomatyczną?

Egzema o podłożu alergicznym jest uznawana za chorobę, na której przebieg olbrzymi wpływ mają czynniki psychiczne. Szacuje się, że prawie 70% osób cierpiących na tę chorobę doświadczało epizodów silnego i długotrwałego stresu jeszcze przed wystąpieniem objawów. Dzieje się tak prawdopodobnie dlatego, że silny stres prowadzi do obciążenia układu odpornościowego, który nie tylko nie radzi sobie z chronieniem człowieka przed infekcją, ale reaguje nadpobudliwie na niegroźne białka znajdujące się w środowisku (pokarmy, pyłki roślin).

Czy stres może nasilić objawy choroby?

Stres nie tylko może wywołać epizod chorobowy w postaci zaczerwienionej i swędzącej skórnej wysypki, co go nasilić. Niestety, chorzy na egzemę często cierpią na dyskomfort psychiczny, który nie ułatwia leczenia choroby. Zmaganie się ze szpecącymi zmianami skórnymi, które dodatkowo bolą i swędzą, jest bardzo przykre i stanowić może potężne źródło stresu. Pacjenci mają zaniżone poczucie własnej wartości i problemy z akceptacja. Uciążliwa jest także konieczność unikania alergenów i czynników drażniących, dostosowanie diety, wybór odpowiednich ubrań.

Jaką dietę można zastosować u dzieci mających egzemę?

Egzema może być chorobą dziedziczną, dlatego dzieci z rodzin, w który występuje, powinny być od małego odpowiednio żywione. Najlepszą profilaktyką zarówno egzemy, jak i alergii jest karmienie piersią. Karmienie naturalne powinno trwać minimum do 6. miesiąca życia, a jeśli mama nie może tak długo karmić, do diety dziecka należy wprowadzić hipoalergiczne mleko zastępcze. Nowe produkty, np. nabiał, warzywa, pszenicę zaleca się podawać dziecku dość wcześnie, np. w 5–6 miesiącu życia. Pokarmy mocno uczulające, takie jak gorczyca, jajka kurze czy seler, najlepiej podawać nie wcześniej niż w drugim roku życia.

Mam egzemę i chcę urozmaicić swoją dietę. Jak mogę to zrobić?

Osoby chore na egzemę powinny wspomagać swój układ odpornościowy, spożywając probiotyki. Są to produkty zawierające drobnoustroje, które stanowią naturalną florę ludzkiego układu pokarmowego – szczepy Lactobacillus rhamanous albo Bifidobacterium lactis. Produkty te dostępne są w postaci suplementów diety – drażetek lub fermentowanych produktów mlecznych (jogurtów, kefirów). Bakterie Lactobacillus i Bifidobacterium wspierają pracę jelit, działają przeciwzapalne i ograniczają rozwój zarazków chorobotwórczych, w następstwie łagodząc objawy dermatozy.

Jak dbać o skórę z egzemą?

Należy skórę często myć i nawilżać delikatnymi preparatami przeznaczonymi dla alergików. Raz w tygodniu zaleca się kąpiel z dodatkiem emolientów, czyli mieszanin wody z olejem, które myją i jednocześnie nawilżają skórę. Po kąpieli warto zaaplikować dodatkowy preparat nawilżający, który złagodzi uczucie świądu, suchości i napięcia skóry. Chory powinien starać się unikać kontaktu z substancjami drażniącymi, wybierać delikatne proszki i detergenty, zmywać w rękawiczkach, często wietrzyć mieszkanie i raz w tygodniu wymieniać bieliznę pościelową oraz ręczniki.

Jak pielęgnować skórę u dziecka cierpiącego na egzemę?

Niemowlęciu, u którego stwierdzono objawy egzemy, powinno się regularnie obcinać paznokcie. Na rączki i nóżki zaleca się zakładać bawełniane skarpetki lub rękawiczki, które chronią skórę przed skaleczeniem paznokciami, uniemożliwiają też roznoszenie infekcji. Zaleca się także ubieranie malucha jedynie w bawełniane ubranka, które prane są w delikatnym proszku dla alergików, a następnie bardzo starannie płukane. Dziecko powinno być kąpane w wodzie z dodatkiem emolietnów, które myją, a zarazem łagodzą skórne zmiany. Zaraz po kąpieli należy całą skórę posmarować preparatem nawilżającym. W wypadku egzemy alergicznej odpowiedniej modyfikacji powinna ulec dieta malucha – wyklucza się z niej produkty uczulające i nasilające świąd. Otoczenie dziecka powinno być czyste, często wietrzone, pozbawione kurzu, sierści zwierząt i o odpowiedniej wilgotności (40–60%).

Jak dbać o czysty dom mając egzemę?

Egzemę wywołują i zaostrzają alergeny, dlatego osoby chore powinny unikać kontaktu z czynnikami drażniącymi. Dobrze jest zrezygnować z silnych detergentów i środków do prania na rzecz preparatów przeznaczonych dla alergików. Zaleca się wybierać odzież bawełnianą i z oddychających, naturalnych tkanin, a nie z włókien sztucznych i wełny. Ważny jest tez kolor – czarne ubrania mogą podrażniać skórę z powodu dodawanego do ciemnej farby barwnika. W domu powinno być jak najmniej kurzu, dlatego trzeba w miarę możliwości mieszkanie często sprzątać i wietrzyć. Zrezygnować z dywanów, kap, zasłon i firanek, na rzecz rolet, które łatwiej utrzymać w czystości. Alergicy nie powinni także spać na poduszkach z pierza i wełny, lepsza będzie pościel bawełniana. Ręczniki i bieliznę pościelowa powinno się często zmieniać i prać w 90°C, tak aby zniszczyć wszystkie drobnoustroje, w tym roztocza.