Retinoidy w leczeniu łuszczycy
2017-05-09
W leczeniu łuszczycy retinoidy zaczęto stosować już blisko 40 lat temu. Wielu specjalistów jest zgodnych, że mimo ich niedoskonałości, są to leki o znacznej skuteczności. Jednak tego rodzaju leczenie nie jest odpowiednie dla każdego pacjenta. Jak stosuje się retinoidy w łuszczycy, i jakie są ich skutki uboczne?
Retinoidy a łuszczyca
Retinoidy są klasą leków stanowiących pochodne retinolu, częściej nazywanych witaminą A. Wpływ tej witaminy na zdrowie skóry jest od dawna znany. Bierze ona udział w zapobieganiu powstawania oznak starzenia się skóry pod wpływem promieni UV, rozjaśnia plamy i przebarwienia wywołane ekspozycją na słońce, przyspiesza gojenie się ran. Oddziaływanie retinolu na skórę wzmaga to, iż w jej komórkach znajduje się wysokie zagęszczenie receptorów i białek łączących się z retonoidami. Początkowo stosowano pochodne retinolu głównie w leczeniu trądziku, a także niektórych oznak fotostarzenia się skóry.W leczeniu łuszczycy stosowane są już od lat 80’ ubiegłego wieku. Ich główne właściwości, czyniące je użytecznymi w terapii zmian skórnych w łuszczycy to zmniejszanie stanu zapalnego, hamowanie nadmiernej proliferacji oraz wpływanie na różnicowanie się komórek skóry, oraz działanie immunomodulujące. W leczeniu łuszczycy stosowanie retinoidów może dawać zaskakująco dobre wyniki. Najbardziej podatną na terapię z pomocą pochodnych witaminy A jest łuszczyca krostkowa.
W badaniu przeprowadzonym przez japońskich naukowców, aż u 84% pacjentów leczenie acytretyną odniosło pozytywny skutek. W erytrodermii łuszczycowej, bardzo ciężkiej, uogólnionej postaci łuszczycy, skuteczne jest leczenie pro-lekiem acytretyny – ertytynatem. Ponadto acytretyna może być stosowana u pacjentów zakażonych wirusem HIV z łuszczycą, ponieważ nie wywołuje znacznej immunosupresji, podaje Archives of Dermatology.
Skutki uboczne retinoidów
Retinoidy są uważane za leki skuteczne, jednak osiągnięty przez nie efekt ściśle zależy od dawki. Zasady farmakoterapii mówią jednak, że im większa jest ilość leku dostarczana do organizmu, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych. Mimo iż przy ustalaniu dawkowania leku wyznacza się taką granicę, by niechciane efekty były jak najrzadsze w stosunku do uzyskiwanych korzyści, nie jest możliwe ich całkowite uniknięcie.Bardzo często przy aplikowaniu retinoidów w bezpośrednio na skórę, pacjenci doznają „retinoidowego zapalenia skóry”, pisze na swojej stronie Oregon State University. Jednak najczęściej występuje to na początku leczenia, w reakcji na zbyt częste stosowanie, lub zbyt duże stężenie substancji aktywnej. Chociaż to powikłanie należy do częstych, nie jest ono groźne. O wiele więcej działań niepożądanych mają natomiast retinoidy podawane doustnie, o których pacjent powinien być poinformowany przed rozpoczęciem terapii. Należą do nich: - łysienie - suchość skóry i świąd - suchość w ustach - zespół suchego oka, ślepota nocna - zaburzenia czucia, bóle stawowe, - hipertriglycerydemia - ból głowy, nudności, ból brzucha Ze względu na te działania retinoidów, istnieją grupy pacjentów, u których stosowanie doustnych leków zawierających pochodne witaminy A jest przeciwwskazane, lub wymaga przedsięwzięcia środków szczególnej ostrożności.
Dotyczy to przede wszystkim kobiet w wieku rozrodczym, a w szczególności – będących w ciąży. Retinoidy wykazują bowiem działanie teratogenne, to znaczy, że mogą powodować powstawanie wad wrodzonych u płodu. American Academy of Dermatology odradza wręcz stosowanie acitretinu u kobiet, które są w wieku rozrodczym w każdym przypadku, oraz u karmiących piersią. Ponadto, ze względu na wpływ retinoidów na narządy wewnętrzne oraz metabolizm, nie powinno się ich stosować u osób z chorobą nerek, wątroby, oraz zaburzeniami poziomu lipidów we krwi, ponieważ może dojść do pogorszenia tych schorzeń. Z tych powodów, decyzja o poddaniu się leczenia retinoidami musi być dobrze przemyślana przez pacjenta, i koniecznie prowadzona pod nadzorem doświadczonego specjalisty.
Czytaj również:
Pokaż więcej wpisów z
Maj 2017
